Lisanssız GES Elektrik Üretim Yönetmeliğinde Değişiklik Ne Anlama Geliyor?
Enerji sektörü, pandeminin yarattığı ötelenmiş talep ve uluslararası arenada yaşanan gelişmeler neticesinde, dünyada ve ülkemizde hızlı dönüşümlerin yaşandığı bir sektör haline geldi. Arz güvenliği tehlikesi ve beraberinde hızla artan fiyatlar neticesinde birçok ülke yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması ve şebekeye entegrasyonu konusunda önemli adımlar atmaya başladı. Bu kapsamda Resmî Gazete ’de 11.08.2022 tarihinde yayınlanan lisanssız elektrik üretim yönetmeliğinde yapılan değişiklikler ile ülkemizde de yeni bir dönemin kapıları aralanmış oldu. Peki bu yönetmelik ile neler değişecek? Tüketicinin ve üreticilerin dikkate etmesi gereken noktalar nelerdir? Bu yazımızda bu sorulara cevap vermeye çalışacağız.
Yönetmeliğin Hedefi Nedir?
Yönetmelikte yapılan son değişikliklere bakıldığında en temel hedefin, lisanssız üretim ile (ilk gün kanun kapsamında da amaçlandığı gibi) tüketimin -yerinde veya başka bir noktada- karşılanması esasını yeniden işin odağına alması denilebilir. Bu noktada birkaç ana değişiklik sektörün gelişimi açısından önem arz etmektedir:
- Artık dağıtım bölgesi sınırlaması olmaksızın tüketime karşılık lisanssız üretim tesisinin kurulabilmesi
- Birden fazla tüketim noktasının birleştirilmesi ve aynı Görevli Tedarik Şirketi (GTŞ) bölgesinde olmak kaydıyla birden fazla üretim tesisinin kurulabilmesi
- OSB’ler içinde çatı veya saha kurulumu yapamayan sanayi kuruluşlarının bulundukları bölgede hizmet veren dağıtım şirketinin sorumluluk alanı kapsamında üretim tesisleri kurabilmesi
- Daha önce herhangi bir sınırlama bulunmayan mahsuplaşmanın artık tüketim ile sınırlanması
Bu değişiklikler özellikle tüketim yoğun bölgelerde ve OSB’lerde arazi konusunda problem yaşayan sanayi tesislerinin tüketimlerini yenilenebilir enerjiden karşılayabilmeleri noktasında önemli bir fırsat sunmaktadır. Diğer taraftan mahsuplaşma sonunda şebekeye satışın da tüketim ile sınırlandırılmış olması lisanssız üretimin bir ticaret aracı olarak kullanılmasının önüne geçmektedir. Yukarıda bahsi geçen düzenlemeler, ülkemizde özelikle güneşe dayalı yenilenebilir enerji kaynaklarının daha fazla yaygınlaşmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Tartışmalar ve Olası Riskler
Yönetmeliğin yayınlanmasıyla birlikte yukarıdaki maddelerden daha çok uygulamanın geriye dönük işleyecek olması tartışmaların ana gündem maddesi oldu. Mahsuplaşma neticesinde satılabilecek enerjinin bir önceki veya içinde bulunan yılın maksimum tüketimi ile sınırlandırılması hükmünün 12/05/2019 tarihi itibariyle uygulanması, birçok yatırımcı açısından olumsuz sonuçları da beraberinde getirdi. Bu konuda düzenleyici kurumlar tarafından farklı adımlar atılıp atılmayacağını önümüzdeki günlerde hep birlikte göreceğiz.
Bu yönetmelik ve bu yazı yayınlandığında taslak olarak görüşe açılan depolama yönetmeliği değişikliklerinin hayata geçmesiyle lisanslı ve lisanssız üretim tesislerinin ülkemizin birçok bölgesinde yaygınlaşması noktasında yeni bir döneme girmiş olacağız. Burada dikkat çekilmesi gereken olası diğer bir problem veya risk ise gittikçe oranı artacak üretim tesislerinin öncelikle dağıtım ve sonrasında iletim sisteminde yaratacağı kısıtlılıklar olacaktır. Güç kalitesi, kapasite, teknik kayıplar, koruma vb. birçok olası riskin/problemin bugünden öngörülerek gerekli adımların atılması da en az dağıtık üretimlerin yaygınlaşması için atılan adımlar kadar önem arz etmektedir. Bu noktada düşünmek ve tartışmak üzere birkaç konuyu da buraya not etmiş olalım: Mahsuplaşma uygulaması, bu olası problemlerin ortaya çıkmasında veya çözülmesinde konunun neresinde yer almaktadır? Mahsuplaşma ile birlikte veya ona alternatif yeni iş modellerinin de hayata geçmesini sağlayacak farklı ne gibi uygulamalar olabilir? Dağıtık üretim tesislerinin yaygınlaşmasını sağlayacak düzenlemeler yukarıda bahsi geçen olası riskleri de bertaraf edecek şekilde nasıl yapılabilirdi?
Enerji Üretim, Tüketim Değerlerinizi Nasıl Takip Edebilirsiniz?
inavitas enerji zekâsı ile enerji üretim ve tüketim değerlerini izleyerek mahsuplaşmaya esas olan bedeli takip edebilir aynı zamanda tasarruf edebilirsiniz. Daha fazla için bizlerle iletişime geçebilirsiniz.
